Chi tiết - Sở Nông nghiệp và PT nông thôn

      Cây thìa canh không chỉ là cây dược liệu quý hỗ trợ điều trị tiểu đường, mà còn mang lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình anh chị Phạm Quý Vũ - Hồ Thị Loan  tại Thôn Thượng Nguyên -  Hải Lâm - Hải Lăng.

      Anh Phạm Quý Vũ  cho biết: “Cây dây thìa canh có tên khoa học Gymnema sylvestre, là loại cây dây leo, thân gỗ, được sử dụng làm thuốc trị bệnh “nước tiểu ngọt” trong nền y học cổ truyền Ấn Độ từ 2.000 năm trước. So với trồng lúa, trồng tràm, cây  thìa canh mang lại hiệu quả kinh tế cao gấp 3 đến 4 lần.
      Đầu năm 2024, sau khi tự mày mò tìm hiểu ở các địa phương anh nhận thấy cây thìa canh phù hợp với vùng gò đồi xã Hải Lâm. Tháng 3 năm 2024 vợ chồng anh bắt tay vào trồng và xây dựng mô hình cây thìa canh với diện tích 6.500 m2, số lượng giống 12.000 cây giống,  giá 2.300 đồng/cây giống, chi phí ban đầu bỏ ra trên 100 triệu đồng.
      Sau thời gian 7 tháng trồng và chăm sóc vợ chồng anh đã có lứa thu hoạch đầu tiên vào tháng 10 năm 2024 với sản lượng 5 tạ lá đã phơi khô, hiện nay vợ chồng anh đang thu hoạch lứa thứ 2 với sản lượng dự kiến trên 1 tấn lá  đã phơi khô, với đơn giá như hiện nay gia đình anh đang bán với giá 60.000 đồng/kg. 
      Cây thìa canh là loại cây dược liệu được trồng chủ yếu ở các tỉnh phía Nam, phía Bắc của Việt Nam và mới được phát hiện ở miền Trung những năm gần đây. Loại cây này dễ trồng, tương đối phù hợp với nhiều chân đất khác nhau đặc biệt các vùng có điều kiện sinh thái nhiều đồi núi ở Quảng Trị. Vì vậy, việc đưa dây thìa canh vào trồng ở các vùng này có tính khả thi cao nên anh đã mạnh dạn đầu tư để trồng trên triền đất vùng gò đồi trước đây gia đình anh dùng để canh tác cây tràm và các loại cây trồng khác. 
      Cây thìa canh có sức sống rất tốt, chỉ cần cung cấp đủ nước, kết hợp chăm sóc, làm cỏ, bón phân theo đúng quy trình kỹ thuật sẽ phát triển ổn định, đảm bảo năng suất, sản lượng. Cây thìa canh trồng một lần nhưng có thể thu hoạch trên 10 năm.
      Cây Thìa canh leo cao 6 - 10 m, nhựa mủ màu trắng. Thân có lóng dài 8 - 12 cm, đường kính 3mm, có lỗ bì thưa. Cây ra hoa vào tháng 7 và đậu quả vào tháng 8. Khi chín quả của cây này rụng xuống và tách đôi giống 2 chiếc thìa, nên dân gian gọi là cây dây thìa canh hay cây rau mong. Thời điểm thích hợp để trồng cây thìa canh là tháng 4 và tháng 7 hàng năm, sau khi trồng, dùng rơm rạ phủ kín xung quanh gốc cây và toàn mặt luống để giữ ẩm và hạn chế cỏ dại mọc để cây nhanh bén rễ.

      Để đảm bảo trồng cây dây thìa canh đạt các tiêu chuẩn hữu cơ theo TCVN 11041-1:2017 và TCVN 1104-2:2017 cũng như tiêu chuẩn GACP-WHO, gia đình anh trồng không dùng thuốc hoá học, chỉ làm sạch cỏ thủ công, kiểm tra ngắt bỏ bộ phận bị sâu bệnh ngay khi phát hiện, không để lây lan ra diện rộng.
      Về quy trình chế biến, với nguyên liệu 100% cây thìa canh lá to đẹp, đạt tiêu chuẩn hữu cơ, sau khi được thu hái, nguyên liệu tươi được loại sạch cỏ dại, lẫn tạp bằng mắt và thực hiện thủ công, sau đó rửa lại bằng nước giếng khoan 2 lần, cắt thái bằng thủ công. Sản phẩm sẽ được phơi khô, sau đó đóng gói phân phối ra thị trường.
      Anh Vũ cho biết thêm: Sau 2 vụ thu bán lá anh đã thu được nguồn vốn bỏ ra ban đầu, sau vụ thu thứ 3 thì anh sẽ bắt đầu có lời. Dự kiến lợi nhuận ước tính trên 100 triệu đồng trên năm sau khi trừ chi phí từ 2 vụ bán lá ban đầu. Anh dự kiến đầu tư để chế biến thêm sản phẩm trà thìa canh hòa tan để đa dạng hóa sản phẩm ngoài sản phẩm bán lá khô. Sản phẩm lá khô dây thìa canh của anh Vũ chị Loan đã được đưa ra thị trường và được người tiêu dùng lựa chọn sử dụng.
      Ông Võ Chí Trương, Phó Trưởng Phòng NN - MT huyện Hải Lăng cho biết: Hải Lâm là xã bán sơn địa của huyện Hải Lăng, có diện tích đất vùng gò đồi thích hợp để phát triển và trồng cây dược liệu. Nên việc xây dựng thành công mô hình trồng cây thìa canh tại địa phương mở ra một hướng mới cho người dân học tập và làm theo, góp phần chuyển đổi cơ cấu cây trồng, nâng cao thu nhập cho người dân. Bên cạnh đó, thành công từ mô hình trồng cây thìa canh hứa hẹn sẽ tạo điều kiện để mở rộng thêm diện tích ở nhiều địa phương khác trong huyện và tỉnh.

Trần Nàn, Nguyễn Thị Phương Thảo - Trạm KN liên huyện Hải Lăng - TX Quảng Trị