Chi tiết - Sở Nông nghiệp và PT nông thôn

Bệnh viêm da nổi cục (VDNC), tên tiếng Anh là Lumpy Skin Disease (LSD), còn được gọi là bệnh da sần, là bệnh truyền nhiễm do virut thuộc họ Poxviridae, chi Capripoxvirus (cùng chi với virut gây bệnh đậu dê, cừu). Động vật cảm nhiễm chính là trâu, bò. Virut VDNC không nhiễm và gây bệnh trên người. Tỷ lệ trâu, bò mắc bệnh khoảng 10-20%; tỷ lệ chết khoảng 1-5%. Đường truyền lây chủ yếu qua côn trùng đốt như muỗi, ruồi, ve; bệnh cũng có thể lây truyền do vận chuyển trâu, bò mang mầm bệnh, sử dụng chung máng uống, khu vực cho ăn, sữa, tinh dịch và qua tiếp xúc trực tiếp.

Hiện nay trên địa bàn tỉnh, dịch bệnh Viêm da nổi cục trên trâu, bò ổn định. Tuy nhiên, để kịp thời có các biện pháp ngăn chặn việc phát sinh, lây lan dịch bệnh Viêm da nổi cục trên đàn trâu, bò, đồng thời tăng cường công tác quản lý buôn bán, vận chuyển, giết mổ động vật, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trên địa bàn tỉnh đặc biệt trong những tháng cuối năm thì việc triễn khai thực hiện tốt công tác kiểm soát vận chuyển, kiểm tra, giám sát việc giết mổ, buôn bán các sản phẩm trâu, bò là một trong những giải pháp, mắt xích quan trọng nhằm ngăn ngừa bệnh Viêm da nổi cục trên trâu bò phát sinh và lây lan, bảo vệ chăn nuôi, đồng thời đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm cho người tiêu dùng.

Để tăng cường kiểm tra phòng chống bệnh Viêm da nổi cục trâu, bò trong công tác kiểm dịch vận chuyển; kiểm tra, giám sát việc giết mổ, buôn bán các sản phẩm trâu, bò trên địa bàn tỉnh Quảng Trị, trong 6 tháng đầu năm 2025, Chi cục đã tổ chức kiểm tra định kỳ và đột xuất tại các cơ sở giết mổ động vật, các điểm kinh doanh sản phẩm trâu, bò để kịp thời phát hiện những trường hợp vi phạm trong hoạt động vận chuyển, kinh doanh, giết mổ trâu, bò và các sản phẩm từ trâu, bò. Cụ thể:

- Kế hoạch số 01/KH-CNTY-TY ngày 02/01/2025  Kiểm tra công tác kiểm soát giết mổ, kiểm tra vệ sinh thú y trên địa bàn tỉnh Quảng Trị.

- Quyết địnhh số 19/QĐ-CNTY  ngày 12/3/2025 về việc Kiểm tra công tác Kiểm dịch - Kiểm soát giết mổ động vật; Kiểm tra, đánh giá, xếp loại các cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm đợt 1 năm 2025 trên địa bàn tỉnh Quảng Trị.

- Quyết định số 73/QĐ-CNTY ngày 28/4/2025 Về việc kiểm tra hoạt động buôn bán thuốc thú y và Kiểm tra đột xuất công tác kiểm soát giết mổ, kiểm tra vệ sinh thú y theo quy định tại Thông tư số 09/2016/TT-BNNPTNT trên địa bàn tỉnh Quảng Trị.

Quá trình triển khai thực hiện, Đoàn kiểm tra do Chi cục tổ chức đã tiến hành kiểm tra việc nhập trâu, bò vào địa bàn tỉnh tại các cơ sở giết mổ động vật; kiểm tra, giám sát việc giết mổ, buôn bán các sản phẩm trâu, bò trên địa bàn tỉnh. Kết quả kiểm tra như sau:

- Qua kiểm tra, số trâu, bò đưa vào giết mổ, đang nuôi chờ giết mổ tại các CSGM đều khỏe mạnh, không có triệu chứng lâm sàng của các bệnh truyền nhiễm; cơ sở giết mổ được vệ sinh sạch sẽ trước và sau khi giết mổ; nguồn gốc trâu, bò nhập vào giết mổ tại các cơ sở chủ yếu là giống trâu, bò Việt Nam được mua từ nội huyện hoặc các huyện khác trong tỉnh.

- Kiểm tra việc buôn bán các sản phẩm từ trâu, bò tại các chợ trên địa bàn các huyện: Các sản phẩm từ trâu, bò của các hộ kinh doanh tại các Chợ trên địa bàn các huyện có nguồn gốc trong tỉnh, đảm bảo điều kiện vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm; các sản phẩm bày bán đều đã được cơ quan thú y kiểm tra, kiểm soát và cấp tem vệ sinh thú y trước khi đưa ra thị trường tiêu thụ.

- Quá trình kiểm tra, Đoàn kiểm tra không phát hiện cá nhân, tổ chức vi phạm buộc phải xử lý và tiêu hủy trâu bò, sản phẩm trâu bò không rõ nguồn gốc tại các cơ sở, doanh nghiệp, các chợ trên địa bàn các huyện của tỉnh Quảng Trị.

Để thực hiện Quyết định số 478/QĐ-UBND ngày 10/02/2022 của Uỷ ban nhân dân tỉnh Quảng Trị về việc Phê duyệt Kế hoạch phòng, chống bệnh Viêm da nổi cục ở trâu, bò trên địa bàn tỉnh Quảng Trị, giai đoạn 2022-2030. trong tháng 6, Chi cục Chăn nuôi và Thú y sẽ tổ chức triển khai thực hiện xây dựng Kiểm tra, kiểm soát trâu, bò và các sản phẩm trâu, bò nhập vào địa bàn tỉnh năm 2025 (Hoạt động liên ngành cấp tỉnh, huyện - Mời Đại diện Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế, chức vụ, buôn lậu, môi trường - Công an tỉnh Quảng Trị và Đại diện phòng Nông nghiệp và PTNT các huyện Hải Lăng, Cam Lộ, Vĩnh Linh, Đakrông, Hướng Hóa tham gia Đoàn kiểm tra) và Kế hoạch Kiểm tra, giám sát việc buôn bán, chế biến, bảo quản trâu, bò và các sản phẩm từ trâu, bò tại các cơ sở, doanh nghiệp, chợ, điểm nhỏ lẻ...); Xử lý, tiêu hủy trâu, bò, sản phẩm trâu, bò không rõ nguồn gốc (nếu có) trên địa bàn tỉnh Quảng Trị năm 2025.

Được sự quan tâm chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh, Sở Nông nghiệp và Môi trường, sự hỗ trợ của Cục Thú y, sự phối hợp của các cấp chính quyền địa phương, các ban ngành liên quan đã triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp phòng, chống dịch bệnh nên đã kịp thời phát hiện, khống chế tốt dịch bệnh trên đàn trâu, bò, không để dịch bệnh phát sinh, lây lan ra diện rộng. Tuy nhiên, thực tiễn công tác này còn gặp rất nhiều hạn chế, khó khăn. Do ý thức chấp hành Luật Thú y và các quy định về kiểm dịch của người sản xuất, kinh doanh trong chăn nuôi và chế biến sản phẩm động vật còn khá hạn chế, nhiều người cố tình trốn tránh việc kiểm dịch. Mặt khác, Theo quy định của Luật Thú y không thực hiện kiểm dịch nội tỉnh nên một số chủ hàng cố tình lợi dụng, né tránh, không đăng ký thực hiện kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật vận chuyển ra ngoại tỉnht. Đồng thời, kể từ ngày 01/7/2023 theo quy định của Luật Thanh tra, chức năng thanh tra của Chi cục Chăn nuôi và Thú y không có do đó khi phát hiện hoặc kiểm tra đột xuất gặp phải trường hợp vi phạm quy định của pháp luật về kiểm dịch vận chuyển, buôn bán, giết mổ hoặc vi phạm về công tác phòng chống dịch bệnh động vật thì việc xử lý phạm hành chính trong lĩnh vực chăn nuôi, thú y gặp khó khăn.

Trong thời gian tới, dự báo tình hình dịch bệnh trên đàn trâu bò diễn biến phức tạp do thời tiết mưa rét có nguy cơ xuất hiện bùng phát lây lan trên đàn vật nuôi, gây thiệt hại cho người chăn nuôi, ảnh hưởng đến an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng. Do đó, Chi cục tiếp tục chỉ đạo Phòng chuyên môn, Trạm Chăn nuôi và Thú y các huyện, liên huyện tăng cường công tác kiểm tra, kiểm dịch tận gốc đối với động vật và sản phẩm động vật, đặc biệt đối với trâu bò; phối hợp với các lực lượng chức năng kiểm soát chặt chẽ việc vận chuyển động vật và sản phẩm động vật lưu thông trên địa bàn; xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển, buôn bán, giết mổ động vật, sản phẩm động vật chưa qua kiểm dịch thú y theo quy định. Bên cạnh đó, tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát hoạt động vận chuyển, giết mổ, kinh doanh thịt gia súc, gia cầm; chỉ vận chuyển, giết mổ, tiêu thụ động vật, sản phẩm động vật an toàn dịch bệnh, nguồn gốc rõ ràng; ...

Mặt khác, để thực hiện tốt công tác phòng, chống dịch bệnh Viêm da nổi cục trên trâu bò, giúp chăn nuôi phát triển ổn định, các cấp, ngành liên quan và các địa phương cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, trách nhiệm về công tác phòng, chống dịch bệnh động vật của chủ cơ sở sản xuất, kinh doanh, giết mổ, chế biến, vận chuyển động vật, sản phẩm động vật. Tăng cường hoạt động thanh tra, kiểm tra trong công tác kiểm dịch, kiểm soát giết mổ, kiểm tra vệ sinh thú y; xử lý nghiêm các cơ sở nhập trâu bò không có giấy chứng nhận kiểm dịch. Tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan Thú y với Công an, Quản lý thị trường trong việc kiểm dịch, kiểm soát trâu, bò xuất, nhập trên địa bàn tỉnh. Tăng cường phối hợp trao đổi thông tin giữa các tỉnh về vận chuyển trâu bò xuất và nhập trên địa bàn. Trong đó, chú trọng việc triển khai tiêm phòng vắc xin Viên da nổi cục trâu, bò đạt trên 80% tổng đàn trâu, bò để tạo lá chắn - bảo hộ trong phòng chống dịch./.

(Hồ Minh Cảnh - Phòng Thú y, Chi cục Chăn nuôi và Thú y Quảng Trị)